Σε 20 «παραδόσεις στην τάξη» και με 3 επισκέψεις σε μουσεία-εκθέσεις, θα επιχειρηθεί μία συμπυκνωμένη αλλά συνεκτική εξιστόρηση της ιστορίας των εικαστικών τεχνών (κυρίως της αρχιτεκτονικής, της γλυπτικής και της ζωγραφικής, αλλά και των εφαρμοσμένων ή διακοσμητικών τεχνών), καθώς επίσης ευρύτερα του «οπτικού πολιτισμού» (visual culture), από την Αρχαιότητα μέχρι σήμερα, εστιάζοντας πρωτίστως στη δυτικοευρωπαϊκή εξέλιξή της. Ιδιαίτερη έμφαση θα δοθεί στην εικονογραφική και στυλιστική ανάλυση, ως αλληλουχία ή/και τομή, προσπαθώντας μέσω της «εικόνας» των πλέον εμβληματικών ή/και πρωτοποριακών έργων τέχνης να αποκωδικοποιήσουμε τον πολιτισμό που αντιπροσωπεύουν.
Διδάσκει ο Δρ. Θοδωρής Κουτσογιάννης.
Αφού αποσαφηνιστούν βασικές έννοιες και όροι της ιστορίας της τέχνης (1), θα εξεταστεί η γένεση της μνημειακής τέχνης στους πολιτισμούς της Μεσοποτοαμίας και της Αιγύπτου, κατόπιν στην Ελλάδα του μινωικού, κυκλαδίτικου και μυκηναϊκού πολιτισμού (2). Θα εξεταστεί επισταμένως η οργανική εξέλιξη της τέχνης στην Ελλάδα κατά την Γεωμετρική, Αρχαϊκή και Κλασική εποχή, σε όλες τις εκφάνσεις της (3) και κατόπιν η διάδοση αυτής της κλασικής αντίληψης, μέσω των ποικίλων εκδοχών της, στον ελληνιστικό και ρωμαϊκό κόσμο (4). Ακολούθως, θα εξεταστεί η τέχνη των μέσων χρόνων, στην Ανατολή του Βυζαντίου (7) και στη μεσαιωνική Δύση (8). Πριν προχωρήσουμε στην εξέταση της νεώτερης ευρωπαϊκής τέχνης – που καταλαμβάνει το μεγαλύτερο τμήμα των παραδόσεων (10 και εξής) – θα γίνει επισκόπηση των μη ευρωπαϊκών πολιτισμών και των καλλιτεχνικών τους εκφράσεων (9), συγκριτικά προς τον ευρωπαϊκό. Στη συνέχεια θα εστιάσουμε στην ανανέωση της ευρωπαϊκής καλλιτεχνίας με την «Αναγέννηση της Αρχαιότητας» ήδη από τον 15ο αιώνα κυρίως στην Ιταλία (10) και την κορύφωσή της στο διάστημα 1500-1527 (11), τόσο στα καλλιτεχνικά κέντρα της Φλωρεντίας και της Ρώμης, όσο και σε ολόκληρη την ιταλική χερσόνησο. Θα ερευνηθεί η εξάπλωση της αναγεννησιακής τέχνης εκείθεν των Άλπεων, στη βόρεια και δυτική Ευρώπη, και η μετεξέλιξή της κατά την μανιεριστική φάση της (12). Θα αναλυθεί το πέρασμα από την αναγεννησιακή στην μπαρόκ οπτική αντίληψη, με την γένεσή του και πάλι στην ιταλική τέχνη (13) και με την εξάπλωση και περαιτέρω διάχυσή του στη δυτικοευρωπαϊκή κατά τον 16ο και 17ο αιώνα (14). Θα εξεταστεί η τέχνη του Ροκοκό, ως απόληξη του μπαρόκ ύφους, και η γένεση και διάδοση του νέου Κλασικισμού κατά τον 18ου αιώνα (15). Η τέχνη του 19ου αιώνα και οι ποικίλες στυλιστικές τάσεις του θα ερευνηθούν εμμένοντας στις μεγάλες περιόδους τομής του Ρομαντισμού, του Ρεαλισμού, του Ιμπρεσιονισμού, παράλληλα με μια πληθώρα μοντερνιστικών προτάσεων κατά τον προχωρημένο 19ο αιώνα (16-17). Το ζήτημα του Μοντερνισμού θα μας απασχολήσει και σε όλο τον 20ό αιώνα, κυρίως με τις λεγόμενες ιστορικές πρωτοπορίες κατά τις πρώτες δεκαετίες του (18), αλλά και με την πλειάδα των εκδοχών του μεταπολεμικά (19). Σε δύο ενότητες (20-21) θα επισκοπηθεί η νεοελληνική τέχνη, κυρίως του 19ου και 2ού αιώνα, εξετάζοντάς την με κύριο κριτήριο την σύγκλισή της προς την δυτικοευρωπαϊκή. Τέλος (23), θα επιχειρηθεί μία κριτική προσέγγιση της σύγχρονής μας τέχνης και της προοπτικής της.
Οι παραδόσεις θα συμπληρωθούν με τρεις επισκέψεις σε μουσεία και εκθέσεις, συγκεκριμένα στο Εθνικό Αρχαιολογικό Μουσείο (5), στην έκθεση «Αντικρίζοντας την Ελευθερία» στο Μέγαρο της Βουλής (6) και στην Εθνική Πινακοθήκη (22).
ΕΔΩ ΘΑ ΔΕΙΤΕ ΤΟ ΕΤΗΣΙΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΜΑΘΗΜΑΤΩΝ ΙΣΤΟΡΙΑΣ ΤΗΣ ΤΕΧΝΗΣ
Τα μαθήματα διεξάγονται: Ημέρα ΠΕΜΠΤΗ, ώρα 19:00 - 21:00